Elon Musk en zijn Freedom of Speech: begin van nieuw internettijdperk?
Petra Lubbers
05-05-2022
Met veel interesse heb ik het nieuws gevolgd rondom de wens van Elon Musk om Twitter over te nemen. En met een bod van 43 miljard dollar lijkt de belangrijkste stap gezet te zijn. Natuurlijk gaan er nog diverse instanties naar kijken, maar naar alle verwachting is Twitter eind 2022 van de beurs af en in handen van Elon Musk. Maar waarom investeert hij bijna 20% van zijn vermogen in dit bedrijf?
Twitter startte in 2006 en is sinds jaren niet meer weg te denken uit ons social mediagebruik. Met zijn 217 miljoen gebruikers weet het platform een zeer belangrijke rol te spelen in de mondiale publieke opinie.
Maar de laatste jaren ervaart het medium steeds meer problemen en hebben de Twitter-moderatoren hun handen vol aan het verwijderen van, en dan zeg ik het netjes, ongewenste content. Nepnieuws, spam en trollen, maken het medium steeds minder betrouwbaar. En het blokkeren of verwijderen van ongewenste accounts is in een bepaalde mate een vorm van censuur. Allemaal zaken die niet bijdragen aan een goed functionerende democratie. De wens van Elon Musk om dit grondig aan te pakken snap ik dan ook wel.
Geen moderatie (controle vanuit buiten), maar identificatie (verantwoordelijkheid vanuit jezelf)
Freedom of Speech zonder Freedom of Reach
Zaterdagavond spraken journalist Jeroen Smit en ondernemer Sebastian van der Lans in het programma Mediastorm over de ontwikkelingen van de overname van Twitter en dat deden zij met verve! Vooral de wijze waarop zij aangaven hoe Elon Musk de Freedom of Speech wil realiseren, bracht mij op het puntje van mijn stoel. Freedom of Speech, maar dan zonder Freedom of Reach.
En daarmee werd bedoeld: je mag alles zeggen op Twitter, maar niet anoniem. Wil je dat jouw informatie viraal kan gaan, dan moet je je vooraf identificeren. Hierbij wordt dan de aanname gedaan dat wanneer jij bekend bent bij het platform, je het wel uit je hoofd laat om opruiende of haatdragende teksten te verspreiden, want je zou dan wel eens vervolgd kunnen worden.
Een zelfregulerend mechanisme dus binnen het platform dat ervoor kan zorgen dat mensen weer kunnen zeggen wat ze willen. Geen moderatie (controle vanuit buiten), maar identificatie (verantwoordelijkheid vanuit jezelf). Natuurlijk, het is nu nog theoretisch, maar het gaf mij wel het vertrouwen dat het niet enkel een utopische gedachte is van de grillige Elon.
En natuurlijk snap ik dat het (nu) nodig is tegen de grote tech-machten: maar zou het hier ook niet kunnen gelden dat met de juiste aanpassingen binnen hun platformen er een betere wereld gecreëerd kan worden? Zoals Elon met Twitter dit beoogt om mensen weer vrijuit te kunnen laten spreken. Wat kan Facebook, Google of Amazon zélf aanpassen om de bestaande problematiek rond hun platformen en macht op te lossen?
Jeroen Smit deelde nog een andere interessante gedachte: als Elon echt het beste voor heeft met de wereld, dan maakt hij van Twitter een stichting. Zo wordt Twitter echt van ons allemaal! Geen aandeelhouders met andere belangen, geen machthebber waarvoor de Europese Unie ons in bescherming hoeft te nemen, maar een democratisch medium van ons allemaal. Zelfregulerend. Stel je het even voor.
De kans dat Elon dit gaat doen, is natuurlijk nihil, en er zouden natuurlijk allerlei nieuwe beren op de weg komen, maar toch even vrijuit denkend: Facebook, Google, Amazon, niet van Mark, Ruth of Jeff, maar van John, Mohamed en Petra. Brussel, zou dat niet het internet optima forma kunnen zijn?
